گيلاس، آلوكك به ميوه بسياري از درختان سرده پرونوس گفته ميشود كه داراي هسته و گوشتدار است. تركيه، ايالات متحده آمريكا و ايران از عمده توليدكنندگان ميوه گيلاس در جهان هستند.
ميوه گيلاسي كه خريد و فروش ميشود معمولاً ارقام گونههاي محدودي مانند: گيلاس شيرين (گيلاس خودرو) و گيلاس ترش (آلبالو) هستند. نام «گيلاس» به درخت گيلاس هم گفته ميشود و گاهياوقات در مورد بادام و درختان گلدار مشابه سرده پرونوس مانند «گيلاس تزئيني» يا «ساكورا» هم استفاده ميشود. گيلاس وحشي ممكن است به هر يك از گونههايي كه بدون كاشتن رشد ميكنند اطلاق شود، گرچه در جزاير بريتانيا اغلب به گيلاس خودرو با نام «گيلاس وحشي» اشاره ميشود.
گيلاس داراي گونههاي متعدد و در تمام ايران پراكندهاست. از گيلاس علاوه بر مصرف به عنوان ميوه خام، مربا و كمپوت ساخته ميشود. برگ آن به صورت دم كرده براي درمان بيماري كليه و كبد مورد استفاده قرار ميگيرد. ميوه گيلاس در سلامت چشم، سلامت پوست، پيري و كاهش وزن بسيار مؤثر ميباشد. اين گياه احتمالاً از منطقهاي بين درياي سياه و درياي خزر منشأ گرفتهاست؛ ولي به نظر ميرسد كه در زمانهاي قديم آن را به اروپا برده باشند. بيشتر ارقام كشت شده آن در سرتاسر دنيا از اروپا منشأ گرفتهاند، ولي تعدادي از ارقام مهم، در مناطق گيلاس خيز محلي انتخاب يا اصلاح گرديدهاند.
ايران با توليد ۲۲۵ هزار تن (۱۲درصد توليد دنيا) سومين توليدكننده گيلاس در جهان ميباشد (بعد از تركيه و آمريكا).
گياهشناسيبسياري از گيلاسها عضو زيرسرده Cerasus هستند كه با داشتن گل در گلآذين ديهيم چندگانه (نه به صورت منفرد و نه گلآذين خوشهاي) و با داشتن ميوهٔ صافي با يك شيار كمعمق در امتداد يك طرف يا بدون شيار مشخص ميشوند. اين زيرسرده بومي مناطق معتدل نيمكره شمالي هستند كه دو گونه از آن در آمريكا، سه گونه در اروپا و بقيه در آسيا وجود دارند. بقيه آنها عضو زيرسرده گيلاسهاي پرنده هستند.
ادامه مطلب لينك زير: